Həqiqi sevginin yaranması üçün ilk öncə sevginin qarşısında duran eqoistlik, mənafeçilik və qeyri-səmimilik kimi maneələrin aradan qaldırılması lazımdır. Təkəbbür sevginin yaranmasına mane olan ən mühüm səbəblərdən biridir. Təvazökarlıq isə sevginin ən mühüm şərtlərindəndir. Çünki təvözakarlıq olmayan və özünü digər insanlardan üstün tutan bir adamın həyatda ən çox qiymətləndirdiyi varlıq öz nəfsi olar. Digər insanları özündən dəyərsiz və daha aşağı səviyyəli hesab edər.
Özünün ən ağıllı, ən vicdanlı, ən hörmətli insan olduğuna inanar, bir sözlə, nəfsini ilahiləşdirmiş olar. Buna görə də bu fikrə sahib olan bir insanın özündən aşağı səviyyədə tutduğu bir adama bağlanması, onun üçün fədakarlıq etməsi, onun nəfsini öz nəfsindən irəli tutması, başqa sözlə, qəlbində ona qarşı həqiqi bir sevginin yaranması heç mümkün olmaz. Bu səbəblə sevgi və təkəbbür bir-birinə tamamilə zidd olan iki xüsusiyyətdir. Təkəbbürlü bir insan nə başqaları tərəfindən sevilə bilər, nə də özü insanlara qarşı dərin bir sevgi hiss edə bilər.
Təkəbbürlü insanların sevgisiz bir həyat yaşamalarının bir çox səbəbi vardır. Təkəbbürlü insanlar nəfslərində olan özünü ucaltma istəyinə görə ümumiyyətlə rişxəndçi bir xarakter göstərirlər. Ətraflarındakı insanların qüsurlarını dilə gətirdikləri zaman öz üstünlüklərini daha yaxşı vurğulaya biləcəklərini düşünürlər. Tez-tez istehza edən və danışıqları ilə ətrafındakı insanları alçaltmağa çalışan bir adama qarşı isə heç kimin qəlbində səmimi bir sevgi yaranmaz.
Allah möminlərin bu gözəl xüsusiyyətlərini Quranda belə bildirir:
«Rəhmanın bəndələri o kəslərdir ki, onlar yer üzündə təmkinlə gəzər, cahillər onlara söz atdıqları zaman salam deyərlər» («Furqan» surəsi, 63).
Allah başqa bir ayəsində də təvazökar olan bəndələrini sonsuz cənnət həyatı ilə mücdələyir:
«...Sizin tanrınız yalnız bir olan Allahdır. Calnız Ona təslim olub itaət edin. Sən də itaət edənlərə mücdə ver!» («Həcc» surəsi, 34).
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder